Bijzonderheden

Kerststal van de spoorweg (1997)

Dit beeldhouwwerk is beschilderd met waterverf. Het werd gemaakt voor de nabijgelegen spoorwegtentoonstelling en toont de Heilige Familie die schuilt in een spoorwegwagon na de ontploffing van een bom. Verschillende symbolen getuigen van het geloof van de kunstenaar:

  • de tros druiven en het brood: metafoor van de hostie en de wijn van de eucharistie.
  • alfa en omega, die afgebeeld staan op de paaskaars: eerste en laatste letter van het Griekse alfabet die het begin en het einde van alles voorstellen.
  • het doek met de Drie Wijzen.
  • Jonas en het zeemonster.

Norbert ROTH, Oostenrijks Tirol

Kerststal in een windmolen (1990)

De techniek van de windmolen werd ontdekt tijdens de kruistochten in het Oosten. Hij verschijnt in Europa op het einde van de 13de eeuw. In deze kribbe hebben Jezus, Maria en Jozef een schuilplaats gevonden in het hart van de molen. Een symbolische plaats, want de naam van de stad Bethlehem zou Huis van het brood betekenen. De link tussen het graan (het product van het graangewas waarvan brood wordt gemaakt), de hostie (het lichaam van Christus) en Jezus (het wereldse brood) is gemakkelijk gelegd.

Windmolen gemaakt in de stijl van de kribbe, achtergronddecor geschilderd door Geissendorf
Personages en kledij van het atelier LANG uit Oberammergau (D)

Waarom God ver gaan zoeken als Hij zo dicht bij ons is? [Vrij naar Goethe] (2001)

Deze kerststal is gemaakt op basis van keien uit de Baltische zee, die werden samengevoegd en geschilderd. Hij toont een weinig gebruikte sculptuurtechniek: de samenvoeging van elementen. De stenen worden hier gebruikt om kleine, glimlachende personages te maken die goed de Franciscaanse ideologie van de kribbe weergeven.

Pater Leo KOHORST, OFM, Hamburg

Mechanische kerststal uit Ligurië (1989)

Personages van hout met bewegende ledematen en personages van boetseerklei, uitgevoerd met afgietsels van oude modellen, wapening in ijzerdraad, verschillende stoffen. Geïnspireerd op de Genuese traditie.

In de kerststal zijn verschillende mechanismen aanwezig: de winkel van de smid, de kastanjeverkoper, de ezel, de scharensliep, de vrouw die de polenta bakt (gerecht op basis van maïsmeel) in de koperen ketel en de vrouw die koffie maalt. Twee watervallen maken het plaatje compleet: zij zetten de bloemmolen in beweging.

 

Kerstkaars

In de christelijke traditie werd vaak was gebruikt om religieuze afbeeldingen te maken. De wiek van de kaars, die bovenaan staat, heeft een aanzienlijke symboliek: ze roept zowel de Christus (licht van de wereld), de ster (gids van de nacht) als God (niet-tastbare aanwezigheid) op.

Auteur onbekend

Kerststal met prauw (jaren 1980)

Kersttafereel gehouwen uit een stuk ebbenhout. Dit werk, met zijn grote technische virtuositeit, is een mooi voorbeeld van moderne Afrikaanse kunst. Het is gehouwen uit één blok, met uitzondering van de vleugels van de engelen. De auteur combineert de traditionele Makondé-kunst met een centraal thema van de christelijke religie. De prauw, een organisch geheel, biedt plaats aan de geboorte van Christus onder de goedkeurende blik van de herders. Dit is een nieuwe en originele kijk op Kerstmis, want de Heilige Familie zit "verstopt" in een boot en vertrekt naar een onbekende bestemming.  

Makondé-kunstenaar, Tanzania

 

Heilige Familie in gips (1903)

Dit werk is bijzonder want het geeft veel details over het beroep van Jozef. We weten allemaal dat hij timmerman was. De term in het Hebreeuws betekent ook architect. We kunnen in Jozef de Vader zien die zijn huis bouwt en zijn gezin onderdak geeft. Hier wordt hij voorgesteld bij zijn stal met zijn winkelhaak, zijn schaar en zijn schaaf. Het kruis lijkt het resultaat te zijn van zijn werk en wijst al op de toekomstige kruisiging.

Auteur onbekend (stempel GWDSL)

 

 

Kersttafereel in rozenhout

Jozef wordt hier voorgesteld als de beschermer van het gezin.

Filipijnen

Moderne kerststal (1964)

De 3 personages zijn van gelakt keramiek en vertonen een geometrisch aspect dat kenmerkend is voor de architectuur van de jaren zestig.

Deze compositie is een harmonieus voorbeeld van de vernieuwing van de religieuze kunst. Het werk kan op twee verschillende manieren worden voorgesteld: ofwel als kribbe, door het Kind in de kribbe te leggen, ofwel als Heilige Familie, door het in de armen van Maria te leggen.

Mevrouw RONCARATI, Luik (B)
Opslagplaats van de parochie Saint Vincent, Ans (B)

Buitenkerststal op de Grote Markt in Turnhout (1989)

Deze traditie om levensgrote kerststallen te maken in de provincie Antwerpen gaat terug tot 1957. Het comité bouwt elk jaar de kribbe van de Grote Markt van Brussel.

De Kempense stal bestaat uit recuperatiematerialen van oude vervallen boerderijen (balken in eikenhout, stenen, dakpannen,…) en het decor wordt aangevuld met talloze accessoires en oude landbouwgereedschappen.

Andréas en Béatrice DEMETZ, Ortisei, Zuid-Tirol.

Gloria van de engelen (1999)

"Jeruzalem, dat uw licht mag zijn!  Uw licht is aan ons verschenen."

De engelen en Jezus zijn in faience, in de geest van de technieken van de DELLA ROBBIA, kunstenaars van de Florentijnse renaissance.

De symbolische waarde van de komeet kondigt aan de wereld de komst van de Redder aan. Zij verbindt de aarde met de hemel en wijst de weg naar de redding. De Eucharistie, uitgebeeld door de allegorie van het brood en de wijn, is een middel om dat te bereiken.

De ster staat symbool voor het hemelse Jeruzalem. Elke engel is een boodschapper tussen God en de Mens die de etappe van een inwijdingsreis naar de verlossing symboliseert.

Compositie gerealiseerd door Michel Vincent, Luik (B), naar zijn schets tijdens de kerststalkenwedstrijd in 1999 in het museum Ars Krippana.

Ster van verguld hout, 270 X 75 cm, Heinz HAAS, Prüm (D), 1999.

Kerstnacht in Stavelot (1999-2000)

De geboorte van Jezus vond plaats in een vakwerkhuis dat uitkomt op de rue Haute in Stavelot. Alle personages dragen de typische klederdracht van de Ardennen en de Eifel.

Het kind dat gezeten is voor de maagd biedt een “mannetje” aan: dat is een kerstgebak gemaakt van witte bloem, met de hand gekneed, dat dezelfde vorm heeft als de ingebakerde pasgeborene. Dit was het enige geschenk dat de kinderen op kerstnacht kregen.

Personages van met de hand geboetseerd aardewerk en regionaal decor geïnspireerd door een wijk van houten huizen in Stavelot, Michel VINCENT, Luik (B), bijgestaan door Toni DANIEL, Losheim (D).

kerststal van zandsteen

In Nederland verschijnt de praktijk van de kerststal pas zeer laat. Kunstwerken die de geboorte van Jezus voorstelden, en gemaakt werden door goudsmeden, zijn al sinds het einde van de middeleeuwen bekend, maar zullen door de protestanten  worden vernield. De katholieke cultus, die nu eens gedoogd werd, dan weer ondergronds moest gaan, zal pas vanaf 1853 officieel opnieuw in ere worden hersteld.

Het hier voorgestelde geheel is modern in zijn opzet: Het verenigt de twee populairste thema’s van de gewijde geschiedenis, namelijk de geboorte van Christus en de Passie: het Kindje Jezus (geïnspireerd door het icoon en bepaalde middeleeuwse afbeeldingen) is ingebakerd en rust in een sarcofaag. Maria draagt een kruisbeeld rond de hals, Jozef heeft in zijn gordel de hamer en de spijkers die de kruisiging moeten uitbeelden, en de geknielde Wijze krijgt de doornenkroon op het hoofd gezet.

Personages, groepen en voorwerpen, geboetseerd in aardewerk met zandsteen (meer dan 1100°C) door Annemie KONINGS, Scheveningen (NL).

 

Dierkundige kerststal (1990)

Reeds in het Oude Testament werden dieren gebruikt om een grondbegrip van het Messiaanse tijdperk te benadrukken: het begrip vrede. U kunt hier 3 personages en 65 dieren van pluche bewonderen.

Deze zoo roept het Aards Paradijs op, waar mens en dier in harmonie samenleven. Op de achtergrond ziet men de Ark van Noë, die de redding van mens en dier symboliseert en de regenboog die staat voor de vrede.

Decor gemaakt door Les Amis de la crèche des Ardennes et de l´Eifel

Het engelenkoor (eigentijds)

Geheel van keien uit de Baltische Zee, die samengebracht en beschilderd zijn. Diverse mineralen.

Pater Leo KOHORST, Hamburg (D).

Sneeuwkerststal van de Eifel (1992)

Dit soort regionale constructies is vrij recent. Ze verschenen voor het eerst met de Belgische Vereniging van de Vrienden van de kerststal in Krippana. Net als in de werken van Brueghel vindt men hier het model terug van de vervallen schuur van Vlaanderen.

Aangeklede personages en dieren van beschilderd hout, firma LANG (D).

Gebouw en landschap: Belgische Vereniging van de Vrienden van de kerststal, onder leiding van Karl-Heinz HALMES, Hergersberg.

kerststallen van boomstronken

Combinatie van een regionaal decor dat uitsluitend bestaat uit elementen die verzameld zijn in de natuur, en uit personages die meer dan anderhalve eeuw geleden werd ingevoerd door beeldensnijders uit de streken van Lucca en Toscane. Het geheel van de personages is volledig en dat is vrij zeldzaam. De inscriptie in het Nederlands op de zoekende engel vertaalt goed de aanpassing van de kunstenaars, die veel werk kregen na het herstel van de katholieke cultus in Nederland in 1853.

Decor van eikenstronken, Heinz HAAS, Prüm (D) en Michel VINCENT, Luik (B). (2004)

Personages en dieren van met olieverf beschilderd gips, modellen afkomstig uit Toscane en vervaardigd in Nederland, atelier onbekend. (midden 20ste eeuw)

Berg van kerststal: "Hij is het!" (1939)

Kunstwerk uit één stuk van natuurgips, personages en dieren gemaakt met vormen voor eenmalig gebruik, decor bewerkt met rechtstreeks aangebracht gips, op houten wapening en jutedoek.

Georg METZEN (1898-1943): deze getalenteerde beeldhouwer, die een opleiding genoot aan de academie voor schone kunsten van Trier, heeft de les van Auguste Rodin onthouden. Zijn personages zijn niet altijd een precieze weergave van de werkelijkheid. Zij halen hun verhoudingen uit de gulden snede. De algemene lijnen zijn zeer uitgepuurd en creëren een harmonie. De kleren zijn met eenvoud behandeld om de details en de uitdrukkingen van de gezichten en handen te benadrukken. Deze mystieke kunstenaar heeft zijn geloof vertaald in zijn creaties. Hij bevindt zich tussen het classicisme en de moderniteit en behoort tot de vernieuwende kunstenaars die hebben bijgedragen tot een hernieuwing van de christelijke kunst in het eerste deel van de 20ste eeuw.

Georg METZEN, Spangdahlem (D)

Kastlunger Kerststal

Harald Kastlunger werd op 4 oktober 1937 geboren en ging naar school in de voormalige bisschopsplaats Brixen. Hij werd opgeleid door de Augustijner kanunniken in Neustift bij Brixen. Daar wijdde hij zich een tijdje aan kerkmuziek, het spelen van cello en viool. In Kufstein voltooide hij een opleiding tot banketbakker; Kastlunger slaagde voor zijn masterexamen in Basel. Van 1962 tot 1974 doceerde hij praktische vakken aan de vakschool en middelbare school in Brixen. In 1974 nam hij de zaak van zijn ouders over in het Pfaundlerhaus op de Brixner Pfarrplatz, een café met banketbakkerij. In 1989 kwam er een einde aan een 131 jaar oude traditie: Kastlunger's café en snoepgoed. Harald Kastlunger trok zich terug uit zijn burgerlijke beroep en wijdt zich sindsdien uitsluitend aan de kunst: schilderkunst en beeldhouwkunst. Hij leidde een leven tussen idee en werkelijkheid, is voortdurend op zoek naar die passie in de mens die hem vanaf zijn geboorte drijft en waarover hij alleen de werkelijke gelukkige toestand vindt. Harald Kastlunger is een reus van fantasie, zowel in zijn artistieke werk als in zijn overtuigde levenshouding.

Mijn kerststal: ik geloof dat Kerstmis, de viering van vrede en innerlijke vrede, niet alleen "atmosferisch" ervaren moet worden. Ook het oog, de optische "antenne" en de "periscoop" van de ziel, moet volledig voor zijn rekening komen, om dit wonder van de geboorte van Christus te kunnen ontvangen en verinnerlijken.

Daarom probeer ik de echte eenvoud, het "archaïsche accent" van het diepere bewustzijn van de ware natuur en het schepselleven in mijn figuren te belichamen - voorbij eerdere clichés, gewone sjablonen, tot en met de bewezen kitsch. De taal van de handen en bewegingen moet een volledige ervaring uitdrukken en de toeschouwer verbaasde fascinatie en ware grootsheid van het wonder overbrengen.